Evde bakım hizmetleri özürlü, yaşlı, kronik hastalığı olan, hastalık veya ameliyat sonrası iyileşme dönemindeki bireylerin, eski sağlığına kavuşabilmesi için bulundukları ortamda desteklenmesidir. Sosyal yaşama ayak uydurabilmelerini, yaşamlarını mutlu ve huzurlu biçimde sürdürerek toplumsal entegrasyonlarını sağlar. Özellikle ailedeki kadın bireylerin üzerindeki yükü hafifleten, birey ve aileye sunulan psiko-sosyal, fizyolojik ve tıbbî destek hizmetleri ile sosyal hizmetleri içeren bir bakım modelidir.
Evde bakım hizmetlerinde bireylerin kendi evlerinde ya da çevrelerinde bağımsız olarak günlük yaşam aktivitelerini sürdürebilmeleri amaçlanır. Ülkemizde evde bakım hizmetleri ile ilgili çalışmalarda aileye yardımcı olacak yasal, sosyal ve ekonomik desteğe ve kurum iş birliğine ihtiyaç olduğu bilinen bir gerçektir.
Evde bakım hizmetlerinden yararlanan bireyler çoğunlukla kronik hastalar, yaşlılar ve özürlülerdir. Bu grupların yararlandığı evde bakım hizmetleri uzun sürelidir. Doğum sonrası ya da taburcu sonrası geçici bir süreliğine bakıma ihtiyaç duyan kimseler ise kısa süreli evde bakım hizmetlerinden yararlanmaktadır.
Evde bakım hizmetleri ile bakıma muhtaç bireylerin sadece tıbbî bakım ihtiyaçları değil, sosyal bakım ihtiyaçları da karşılanmaktadır. Sosyal bakım hizmetleri teknik olarak ADLS (Activities of Daily Living) olarak adlandırılan yemek yeme, banyo, tuvalet, soyunma, giyinme, hareket etme gibi günlük yaşam aktiviteleri ile IADLI (Instrumental Activities of Daily Living) olarak adlandırılan ev işleri, yemek yapma, alışverişe gitme gibi yardımcı günlük yaşam aktiviteleri desteğini içerir.
Evde bakım farklı alanlarda bireylerin ihtiyaçlarının karşılanmasına olanak sağlar. Evde bakım hizmetleri içerisinde evde yardım, takip hizmetleri, sağlık hizmetleri, sürekli bakım, evlere yemek servisi, telefonla yardım servisi ve evlere bakım-onarım hizmeti gibi hizmetler yer almaktadır.
Ülkemizde evde bakım hizmeti sunan kuruluşların sayıca son derece yetersiz olması, genel sağlık sistemiyle bütünleşmiş(entegre olmuş) bir evde bakım hizmetinin bulunmaması, evde bakım hizmetlerinin maliyetinin sağlık güvencesi sağlayan kurumlar tarafından karşılanmaması, bakım gerektiren kişiler için evde bakılabileceği hâlde hastaneye ya da rehabilitasyon merkezlerine başvurulmasına neden olmaktadır. Ayrıca bakım verenlerin bakım verme konusundaki bilgilerinin yetersiz olması, evde bakılan kişilerin yaşam sürelerinde kısalmaya neden olmaktadır.
- Evde Hasta Bakım Hizmetlerinin Avantajları ve Faydaları Nelerdir?
Evde bakımın önemli iki avantajı vardır: Sağlık harcamalarında düşüş sağlaması ve
kişinin kendi huzurlu ortamında ailesi ile bakımına olanak vermesidir.
Bunların dışında:
- Hastanın ev ortamında günlük yaşam aktivitelerini sürdürmesini sağlar ve yaşam kalitesini yükseltir.
- Hastanın tedavi ve bakımının kendi ev ortamında yapılmasını, hastane ortamında yaşadığı stresin ortadan kalkmasını sağlar.
- Hastane enfeksiyonu riskini azaltır.
- Hastanelerdeki yüksek maliyeti azaltacağından ekonomik bir çözümdür.
- Tedavi ve tetkik için ulaşım maliyetini ve zaman kaybını ortadan kaldırır.
- Kişiye özel bakım sağlar.
- Bakım hizmeti sunulan aileyi bir arada tutar.
- Teşhisten iyileşmeye kadar geçen süreçte kesintisiz kaliteli ve standart hizmet sağlar.
- Hasta ve yakınlarına bakım konusunda eğitim imkânı sağlar.
- Bazı bireylere ulaşmanın tek yoludur.
- Terminal dönem hastaları için yeğlenen bir bakım türüdür.